Kiedy serce się modli

Doświadczywszy i nazwawszy modlitwę przyjaźnią, a zatem najdoskonalszym wyrażeniem miłości, święta Teresa w naturalny sposób uznaje ją za istotę chrześcijańskiego bytu: wyznacza ona, na różnych swoich etapach, rozwój życia duchowego, stanowiąc jednocześnie „drogę doskonałości”, czyli drogę prowadzącą ku świętości. Modlitwa nie jest zatem czymś, co można robić lub nie. Jest ona sposobem bycia, ukierunkowuje nasze życie, dzięki niej jesteśmy chrześcijanami i poważnie traktujemy nasze powołanie, jakim jest komunia z Bogiem.

Twierdzenie, że jesteśmy grzesznikami niegodnymi przyjaźni z Bogiem pozbawione jest sensu, gdyż kocha On nas takimi, jakimi jesteśmy i, zbliżając się do nas, stopniowo nas przemienia. To od nas jednak zależy, czy pozwolimy Mu, aby żył blisko nas.

Miłość nie jest uczuciem i pełnym wrażliwości oddaniem, lecz, przede wszystkim, konkretnym działaniem mającym na celu wypełnianie obowiązków, jakie nakłada na nas nasz stan, a przejawiających się zwłaszcza w braterskiej miłości i uczynności. Tam, gdzie jest miłość, można modlić się, nie trudząc zbytnio skupieniem. Jedynym, co należy uczynić po znalezieniu miejsca ułatwiającego modlitewne skupienie, jest dogłębne zdanie sobie sprawy z obecności Boga w nas i przy nas. Do odnalezienia Boga nie są potrzebne skrzydła, ani wzniosłe myśli. Potrzeba jedynie wiary: Bóg jest tutaj, we mnie, Jezus jest tutaj, przy mnie, patrzy na mnie i prowadzi mnie za rękę. Ustaliwszy to, nie pozostaje nic innego, jak nawiązywać z Nim relację „jako z Ojcem, i jako z Bratem, i jako z wielmożnym Panem, i jako z Oblubieńcem; raz w takiej formie, raz w innej" (ze Wstępu).